ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΠΑΦΟΥ

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Η εκκλησία της Παναγίας στο Τραχώνι/Demirhan είναι ένα μικρό κτήριο σταυροειδούς εγγεγραμμένου τύπου με θόλο και προβαλλόμενη ημικυκλική αψίδα. Βασισμένη σε παράλληλες δομές, πιστεύεται ότι η εκκλησία είναι πιθανό να ανεγέρθηκε κατά τον 16οαιώνα. Κατά τον 19ο αιώνα ή στις αρχές του 20ου, προστέθηκε ανοικτός πρόναός με μυτερές αψίδες και οι θόλοι καλύφθηκαν με κεραμίδια τύπου Μασσαλίας. Το επίχρυσο εικονοστάσιο χρονολογείται στον 19ο αιώνα.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΕΛΑΝΔΡΙΝΑΣ

Η μονή της Παναγία Μελανδρίνας στην Καλογραία/Bahçeli ήταν σε χρήση μέχρι το 1940. Είναι άγνωστο πότε ιδρύθηκε και από όλο το μοναστηριακό συγκρότημα, μόνο η εκκλησία έχει διασωθεί. Το πιθανότερο είναι ότι η μονόκλιτη εκκλησία κατασκευάστηκε κατά τον 15ο αιώνα. Η ορθογώνια κατασκευή καλύπτεται με ημισφαιρικό θόλο κλειστόπρος τα ανατολικά από μια ημισφαιρική αψίδα με πεντάπλευρο εξωτερικό τοίχο. Το κτήριο στηρίζεται από τρεις αντηρίδες, σε σχήμα παραστάδων, στις επιμήκεις πλευρές. Οι πέντε επίστεγες αντηρίδες αναμφίβολα προστέθηκαν σε μεταγενέστερη περίοδο. Το κωδωνοστάσιο ανήκει επίσης σε πιο πρόσφατη εποχή.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Πιστεύεται ότι η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου ανεγέρθηκε κατά την ύστερη Βυζαντινή περίοδο. Βρίσκεται στο Συριανοχώρι/Yayla και το αρχικό κτίσμαοικοδομήθηκε ξανά και πιθανώς ανακαινίστηκε, κατά τον 19ο αιώνα. Είναι μονόκλιτη, διαιρεμένη σε τέσσερις χώρους, καλυμμένους από μυτερά σταυροθόλια και στηριγμένους σε αψίδες.

ΤΕΜΕΝΟΣ ΔΕΝΕΙΑΣ/DENYA

ΤΕΜΕΝΟΣ ΤΩΝ ΤΣΕΡΚΕΖΩΝ/CERKEZ

Το Τέμενος  των Τσερκέζων/Cerkez ήταν το κύριο θρησκευτικό μνημείο των Μουσουλμάνων στο τσιφλίκι των Τσερκέζων το οποίο κατασκευάστηκε κατά την Οθωμανική περίοδο. Βρίσκεται στην περιοχή των Τσερκέζων, πέντε χιλιόμετρα στα δυτικά της Λεμεσού, στο δρόμο για το χωριό Ασώματος.

ΤΕΜΕΝΟΣ ΕΥΡΕΤΟΥ/EVRETU

Το Τέμενος Ευρέτου/Evretu κατασκευάστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, στον κύριο δρόμο ενός μικρού χωριού στην επαρχία Πάφου.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΟΥ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ

ΧΑΜΑΜ ΠΑΦΟΥ

Το Χαμάμ της Πάφου/Baf Hamam, γνωστό και ως Μεσαιωνικά Τουρκικά Λουτρά, αποτελούσε μέρος ενός μεγαλύτερου συγκροτήματος που κατασκευάστηκε κατά το Μεσαίωνα και τροποποιήθηκε και επεκτάθηκε κατά την Οθωμανική περίοδο. Σήμερα έχει τη χαρακτηριστική διαρρύθμιση ενός οθωμανικού λουτρού, με το αποδυτήριο, την αίθουσα με μέτρια θερμοκρασία και την αίθουσα με ψηλή θερμοκρασία. Αποτελείται από δυο θολωτά δωμάτια και δυο μικρότερα δωμάτια με θολωτή οροφή πάνω από τις δυο επιμήκεις πλευρές ενός στενού προθαλάμου.

ΠΥΡΓΟΣ/ΦΡΟΥΡΙΟ ΤΟΥ ΟΘΕΛΛΟΥ ΣΤΗΝ ΑΜΜΟΧΩΣΤΟ

Σημαντικό μνημείο για την ιστορία της Αμμοχώστου, της Κύπρου και της Μεσογείου, ο Πύργος/Φρούριο του Οθέλλου αποτελούσε την κύρια αμυντική θέση για την πόλη της Αμμοχώστου, στην κορυφή των τειχών της πόλης και προστάτευε την περιοχή μεταξύ λιμανιού και θάλασσας.

ΠΑΛΑΙΑ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ

Η Μαρωνίτικη Παλαιά Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στο χωρίο Κορμακίτης/Korucam. Η εκκλησία που οικοδομήθηκε κατά τον 16ο αιώνα και βρίσκεται δίπλα από μια μονή καλογριών. Αποτελούσε την κύρια εκκλησία των Μαρωνιτών μέχρι τις αρχές του 16ου αιώνα όταν ανεγέρθηκε ο νέος Καθεδρικός του Αγίου Γεωργίου. Η παλαιά εκκλησία του Αγίου Γεωργίου ήταν το πρώτο μαρωνίτικο μνημείο που συντηρήθηκε υπό την αιγίδα της Τεχνικής Επιτροπής για την Πολιτιστική Κληρονομιά.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΡΟΦΗΤΗ ΗΛΙΑ

Η εκκλησία του Προφήτη Ηλία, μια εκκλησία με διάταξη βασιλικής, χρονολογείται στο δεύτερο ήμισυ του 19ου ή στις αρχές του 20ου αιώνα και βρίσκεται στο χωριό Φυλλιά/Serhatkoy. Καλύπτεται από δυο σταυροειδείς θόλους και αποτελείται από τοιχοποιία από ακατέργαστους λίθους και περιορισμένη χρήση πορωδών λίθων, κυρίως στα πλαίσια των θυρών και στο ιερό του εξωτερικού δυτικού τοίχου. Εξωτερικά, οι τοίχοι ενισχύονται από μια σειρά τριών αντηρίδων στη βόρεια και δυτική πλευρά. Η αψίδα του ιερού βήματος στην ανατολική πλευρά είναι ημικυκλική, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά.

ΝΕΡΟΜΥΛΟΣ/ΥΔΡΑΓΩΓΕΙΟ ΣΤΗ ΧΡΥΣΟΧΟΥ/HIRSOFU

Ο νερόμυλος βρίσκεται στην ανατολική όχθη του ποταμού Χρυσοχού, στη δυτική άκρη του χωριού Χρυσοχού/Hirsofu στην Πάφο. Τα πιο εντυπωσιακά και σημαντικά τμήματα του συγκροτήματος είναι ο υδατόπυργος και το υδραγωγείο που μετέφερε το νερό από τον ποταμό προς τα δυτικά. Το υδραγωγείο είναι ορατό σήμερα από απόσταση 100 μέτρων. Τα δυο κτήρια κατασκευάστηκαν κατά την ίδια περίοδο και αποτελούν τα παλαιότερα τμήματα του συγκροτήματος. Τα πιο πρόσφατα τμήματα του συγκροτήματος είναι το σπίτι του μυλωνά και το τσιμεντένιο παρακαμπτήριο κανάλι που χρονολογούνται σε διαφορετικές φάσεις του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.

ΜΟΝΑΣΤΗΡΙ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΑ

Τοποθετημένο στην άκρη ακρωτηρίου πάνω από τη θάλασσα, στην άκρη της χερσονήσου της Καρπασίας/Karpaz στο βορειότερο τμήμα της Κύπρου, το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα υπήρξε πάντα ορόσημο του νησιού. Το μοναστήρι ήταν τόπος προσκυνήματος τόσο για Κυπρίους όσο και για επισκέπτες στο νησί εδώ και αιώνες. Τώρα, χάρη στο δικοινοτικό έργο αποκατάστασης, θα γίνει σύμβολο ειρήνης και συνεργασίας μεταξύ της Ε/Κ και Τ/Κ κοινότητας της Κύπρου.

ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ

Η Μονή του Αγίου Παντελεήμονα στην Μύρτου/Camlibel θεωρείται από την Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά ως ένα από τα τέσσερα ‘Μεγάλα Έργα’, μαζί με το Μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα, τον Πύργο του Οθέλλου και το Συγκρότημα των Τειχών της Αμμοχώστου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι, αυτά τα μεγάλης κλίμακας μνημεία είναι τεράστιας ιστορικής και κοινωνικής αξίας.

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ

Η Αγία Μαρίνα/Gurpinar είναι ένα χωριό στην επαρχία Λευκωσίας, όπου ζούσαν μαζί Μαρωνίτες και Τουρκοκύπριοι. Η παλιά εκκλησία, η οποία ανεγέρθηκε κατά τον 15οαιώνα, βρίσκεται στο κέντρο του χωριού και δεν υπάρχουν στοιχεία για την ακριβή ημερομηνία κατασκευής της. Η εκκλησία της Αγίας Μαρίνας είναι το τρίτο μνημείο κληρονομιάς των Μαρωνιτών που συντηρήθηκε, μετά την Παλαιά Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (που ολοκληρώθηκε το Νοέμβριο του 2015) και την εκκλησία της Καρπασίας/Karpasa.  

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΑΡΠΑΣΙΑ/KARPASA

Κτίσμα 14ου αιώνα, η Εκκλησία της Καρπασίας/Karpasa, είναι ένα από τρία μαρωνίτικα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς που επιλέχθηκαν από την Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομία για συντήρηση. Τα άλλα δυο μνημεία που επιλέχθηκαν για παρόμοιες παρεμβάσεις είναι η Παλαιά Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στον Κορμακίτη/Korucam και η Εκκλησία της Αγίας Μαρίνας.

ΤΑ ΕΝΕΤΙΚΑ ΤΕΙΧΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΟΠΛΑΠΟΘΗΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΥΛΗΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ

Πασίγνωστα σε ολόκληρη την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, τα Τείχη της Αμμοχώστου κατασκευάστηκαν στην πορεία πολλών αιώνων, καθώς αναπτυσσόταν η πόλη, άλλαζε κυβερνήτες και προσαρμοζόταν στην πολεμική τεχνολογία. Το πιθανότερο είναι ότι τα πρώτα οχυρωματικά έργα κατασκευάστηκαν από τους Λουζινιανούς, μετά την Τρίτη Σταυροφορία, κατά το 10ο αιώνα (992). Είναιασφαλές να υποθέσει κάποιος ότι οι Λουζινιανοί προέβησαν σε αρκετές τροποποιήσεις μέχρι την ανάληψη την κυριαρχίας από τους Γενοβέζους (1372). Οι Γενοβέζοι προέβησαν σε πολλές αλλαγές και βελτιώσεις, όπως για παράδειγμα, τη διεύρυνση των τάφρων, την ενίσχυση και διεύρυνση των πυλών.

ΠΡΟΜΑΧΩΝΑΣ ΜΑΡΤΙΝΕΝΓΚΟ

Ο Προμαχώνας Μαρτινένγκο αποτελεί σπουδαίο παράδειγμα της τεχνολογίας αιχμής της στρατιωτικής αρχιτεκτονικής της Αναγέννησης. Έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με το ειρηνικό και απομονωμένο περιβάλλον του, το οποίο βρίσκεται σε κάποια απόσταση από το κέντρο της Αμμοχώστου. Ο προμαχώνας κατασκευάστηκε από τον Ενετόαρχιτέκτονα Τζιοβάννι Σαν Μικέλε, σε μια περίοδο σχεδόν δέκα χρόνων. Οι Ενετοί αντιλήφθηκαν ότι αυτή η γωνιά των αμυντικών έργων της πόλης ήταν αδύναμη και το κτίσμα στόχευε στην ενίσχυση της βορειοδυτικής γωνιάς. Η πρόσβαση στο εσωτερικό πραγματοποιείται μέσα από διπλές ράμπες, σχεδιασμένες για να έχουν εύκολη πρόσβαση τα άλογα και τα βαριά πυρομαχικά, για εφοδιασμό των κανονιών στο εσωτερικό του προμαχώνα.

ΣΥΜΠΛΕΓΜΑ ΜΑΡΤΙΝΕΓΚΟ

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ ΜΙΧΑΗΛ

Η ακριβής ημερομηνία ανέγερσης του συγκροτήματος της εκκλησίας, που βρίσκεται στο Λευκόνοικο/Gecitkale στον κάμπο της Μεσαορίας, είναι άγνωστη. Το υφιστάμενο κτήριο κατασκευάστηκε στην πορεία διαφόρων περιόδων, όπως συνηθιζόταν στο παρελθόν, με ανακαινίσεις κατά καιρούς. Οι διαφορετικές φάσεις δεν μπορούν να αναγνωριστούνπλήρως σήμερα, επειδή οι αρχικοί τοίχοι είτε κατεδαφίστηκαν είτε καλύφθηκαν με γύψο, και οι φάσεις δεν είναι καθαρά ορατές. Στην παρούσα κατάσταση της είναι μια δίκλιτη εκκλησία όπου προβάλλεται μια αίθουσα στην νοτιοδυτική γωνιά και στοά κατά μήκος της νότιας πλευράς.

ΠΡΟΜΑΧΩΝΑΣ ΡΑΒΕΛΙΝ/ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΞΗΡΑΣ

Ο Προμαχώνας Ραβελίν/Πύλη της Ξηράς είναι σημαντικότατο τμήμα των τειχών της Αμμοχώστου και αποτελεί το κύριο σημείο εισόδου για όσους μπαίνουν στην πόλη από άλλα μέρη της Κύπρου. Είναι ένα τεράστιο πολυσύνθετο κατασκεύασμα κτισμένο μέσα στο ζωντανό βράχο, με πολλά στρώματα ιστορίας, από τον αρχικό πύργο των Λουζινιανών,  μέχρι την ενετική πύλη και τις μεταγενέστερες μετατροπές των Οθωμανών και τέλος, τις προσπάθειες των Βρετανών να το συντηρήσουν.

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΑΓΙΟΥ ΦΙΛΩΝΑ

Η αρχαία πόλη της Καρπασίας, η οποία έδωσε το όνομα της σε ολόκληρη τη χερσόνησο, βρίσκεται 3,5 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του χωριού Ριζοκάρπασο/Dipkarpaz. Μόνο ένα περιορισμένο μέρος της πόλης έχει αποκαλυφθεί από τις αρχαιολογικές ανασκαφές,που ξεκίνησαν στο 1935 και συνεχίστηκαν μέχρι το 1938. Η περιοχή γύρω από τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Φίλωνα (12ος αιώνας μ.Χ) έχει ανασκαφεί,αποκαλύπτοντας μέρος του παλαιοχριστιανικού επισκοπικού συγκροτήματος (5οςαιώνας μ.Χ) και αρχαιότερα κτίσματα που χρονολογούνται στην Ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο (4ο αιώνα π.Χ – 4ο αιώνα μ.Χ).